Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2022

Κινητικότητα στη δημόσια διοίκηση (1): Απόσπαση υπαλλήλων (με έμφαση στους εργαζομένους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας)

  1. Απόσπαση είναι η απομάκρυνση του υπαλλήλου για ορισμένο χρονικό δ ιάστημα από την υπηρεσία στην οποία ανήκει η οργανική θέση που κατέχει και η ανάθεση σε αυτόν, καθηκόντων σε άλλη υπηρεσία.

    Διενεργείται για την κάλυψη επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών προσωρινού χαρακτήρα, και αφορά την άσκηση καθηκόντων κλάδου για τον οποίο ο υπάλληλος διαθέτει τα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα. Ο χρόνος της απόσπασης λογίζεται για κάθε συνέπεια ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας στη θέση την οποία ανήκει οργανικά.i Σε αντίθεση προς τη μετάταξη, η απόσπαση αποτελεί μετακίνηση εξαιρετικού και προσωρινού χαρακτήρα προς κάλυψη αποδεδειγμένων, σοβαρών και επειγουσών υπηρεσιακών αναγκώνii.

  2. Οι αποσπάσεις πολιτικών διοικητικών υπαλλήλων, μονίμων και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που υπηρετούν σε υπηρεσίες, κεντρικές και περιφερειακές, του Δημοσίου, των Ανεξάρτητων Αρχών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α΄ και β΄ βαθμού και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), καθώς και των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), εφόσον ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση όπως εκάστοτε οριοθετείται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή στο Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης όπως και των αποφοίτων της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΣΔΔΑ), ανεξαρτήτως του φορέα στον οποίο ανήκει η οργανική τους θέση, υπάγονται στις ρυθμίσεις του ν.4440/ΦΕΚ Α 224/2.12.2016 «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση ...» (ΕΣΚ).

  3. Ειδικότερα, οι αποσπάσεις του πολιτικού διοικητικού προσωπικού του κράτους και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου διέπονται από το άρθρο 68 του ν. 3528/2007 (Υπαλληλικού Κώδικα), όπως αντικαταστάθηκε με το αρθ. 12 ν.4440/ΦΕΚ Α 224/2.12.2016 «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση ...» (ΕΣΚ): «3. Επιτρέπεται η απόσπαση υπαλλήλου από μία αρχή σε άλλη του ίδιου Υπουργείου ή σε νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύεται από τον οικείο Υπουργό, αντιστρόφως και μεταξύ αυτών, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες στο πλαίσιο της ενδοϋπουργικής κινητικότητας. 4. Η απόφαση απόσπασης εκδίδεται εντός τριών (3) μηνών από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των σχετικών αιτήσεων. 5. Η διάρκεια των ανωτέρω αποσπάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα (1) έτος συνολικά. Με πρωτοβουλία της υπηρεσίας υποδοχής και συναίνεση του υπαλλήλου είναι δυνατή η παράτασή της για τρεις (3) μήνες. Κατ' εξαίρεση η απόσπαση σε υπηρεσία απομακρυσμένης -παραμεθόριας περιοχής δύναται να παραταθεί κατά ένα (1) έτος. 6. Η απόσπαση παύει αυτοδικαίως, όταν λήξει το χρονικό όριο της παραγράφου 5. Ο υπάλληλος με τη λήξη της απόσπασης επανέρχεται υποχρεωτικά στη θέση του χωρίς άλλη διατύπωση. Αν εκκρεμεί αίτημα μετάταξης του αποσπασμένου υπαλλήλου στον ίδιο φορέα, η απόσπαση παρατείνεται μέχρι τη δημοσίευση της πράξης μετάταξης και πάντως όχι πέραν των τριών (3) μηνών από τη λήξη της απόσπασης.. »

  4. Οι παραπάνω διατάξεις έχουν διευρυμένο πεδίο εφαρμογής αφού σύμφωνα με το αρθ. 2. §2 του Υπαλληλικού Κώδικα, στις διατάξεις αυτού υπάγονται και υπάλληλοι ή λειτουργοί του κράτους ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οι οποίοι, κατά συνταγματική ή νομοθετική πρόβλεψη, διέπονται από ειδικές διατάξεις, καθώς και οι υπάλληλοι των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις ειδικές γι΄ αυτούς διατάξεις. Ενδεικτικά, για τις αποσπάσεις εκπαιδευτικών γίνεται ειδική αναφορά στον ν. 4692/2020 ΦΕΚ Α΄ 111 / 12.6.2020 «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις»iii. Για τους δικαστικούς υπαλλήλους στον ν. 4798/2021 ΦΕΚ A 68 – 24.04.2021, (Κώδικας δικαστικών υπαλλήλων). Για το ειδικό επιστημονικό προσωπικό στις συνταγματικά κατοχυρωμένες Ανεξάρτητες Αρχές και στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, στο  αρθ.2 παρ.4 ν. 4440/2016  iv κ.ο.κ.

  5. Για τις αποσπάσεις προσωπικού των Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Φ.Π.Υ.Υ.Κ.Α.), εφαρμόζεται το αρθ. 24 ν. 3588/2007 όπως τροποποιήθηκε με την παρ.21 άρθρου 9 Ν.3868/2010, ΦΕΚ Α 129/3.8.2010,με το άρθρο 56 παρ.9 του Ν.4075/2012 (ΦΕΚ Α 89/11.4.2012), με το άρθρο 49 Ν.4272/2014,ΦΕΚ Α 145,με το άρθρο 20 παρ. Α Ν.4302/2014,ΦΕΚ Α 225/8.10.2014 και αντικαταστάθηκε με το άρθρο 34 παρ.5 Ν.4351/2015, ΦΕΚ Α 164/4.12.2015: «Οι μετατάξεις και αποσπάσεις του προσωπικού, των Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Φ.Π.Υ.Υ.Κ.Α.), που βρίσκονται στην ίδια Υγειονομική Περιφέρεια, γίνονται με αποφάσεις του Διοικητή της Υγειονομικής Περιφέρειας. Οι μετατάξεις και αποσπάσεις του προσωπικού, πλην του ιατρικού, των Φ.Π.Υ.Υ.Κ.Α. μιας Υγειονομικής Περιφέρειας σε Φ.Π.Υ.Υ.Κ.Α. άλλης Υγειονομικής Περιφέρειας γίνονται με κοινή απόφαση των Διοικητών των αντίστοιχων Υγειονομικών Περιφερειών, μετά από γνώμη των αρμόδιων συλλογικών οργάνων. Σε περίπτωση διαφωνίας των δύο Διοικητών, αυτές μπορούν να γίνουν μόνο με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Ο Διοικητής της Υγειονομικής Περιφέρειας μπορεί με αποφάσεις του να μετακινεί ιατρικό, επιστημονικό μη ιατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό, τεχνικό και λοιπό προσωπικό των Φ.Π.Υ.Υ.Κ.Α. της Περιφέρειας του για κάλυψη εφημέριων ή άλλων αναγκών για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο των τριών (3) μηνών «που μπορεί να ανανεώνεται για ακόμα τρεις (3) μήνες, μέσα στο ίδιο έτος. Ομοίως οι Διοικητές των Υ.ΠΕ. μπορούν με κοινές αποφάσεις τους να μετακινούν μεταξύ των Υγειονομικών Περιφερειών τους ιατρικό, επιστημονικό μη ιατρικό, νοσηλευτικό, διοικητικό, τεχνικό και λοιπό προσωπικό των Φ.Π.Υ.Υ.Κ.Α. και των Υγειονομικών Περιφερειών τους για κάλυψη εφημεριών ή άλλων αναγκών για χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών, που μπορεί να ανανεώνεται για ακόμα τρεις (3) μήνες, μέσα στο ίδιο έτος. Με απόφαση του Διοικητή της οικείας Υγειονομικής Περιφέρειας (Υ.Πε.), δύνανται να ανανεωθούν οι τρίμηνες μετακινήσεις, πάσης φύσεως προσωπικού, του προηγούμενου εδαφίου, έως τις 31.12.2014. Η ανανέωση αφορά σε νοσοκομεία της ίδιας Υγειονομικής Περιφέρειας. Για τις Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας και τα Ν.Π.Δ.Δ. Ε.Κ.Κ.Α., Ε.Ι.Κ. και Κ.Ε.Α.Τ. η μετακίνηση του προσωπικού σύμφωνα με τα προηγούμενα εδάφια γίνεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και η μισθοδοσία τους για το διάστημα της μετακίνησης τους βαρύνει την οργανική τους θέση. Η ισχύς της παρούσας άρχεται την 1.7.2012. Οι μετακινήσεις του πάσης φύσεως προσωπικού των Φορέων Παροχής Υπηρεσιών Υγείας μεταξύ των Υγειονομικών Περιφερειών, οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί με αποφάσεις των οικείων Διοικητών Υ.Πε. βάσει των ανωτέρω και οι οποίες έχουν λήξει από 1.5.2015 και μετά, παρατείνονται αυτοδικαίως μέχρι τις 31.12.2015.»

  6. Οι αποσπάσεις των ιατρών Ε.Σ.Υ. διέπονται από το αρθ. 75 του ν.2071/1992, ΦΕΚ Α 123/1992 και την Α2α/Γ.Π.οικ.22407 / 2016 ΦΕΚ:Β΄ 794/ 2016 απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή υπουργού Υγείας. Με το αρθ 75 ν.2071/1992 όπως όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 39 του ν.4368/2016 (ΦΕΚ Α΄21/21.2.2016) και ισχύει :

    «Οι ιατροί κλάδου Ε.Σ.Υ. μπορούν να αποσπώνται, για την κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών σε Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Περιφερειακά Ιατρεία, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία και Αποκεντρωμένες Μονάδες Υγείας, εντός της ίδιας ΔΥ.Πε. με απόφαση του Διοικητή της ΔΥ.Πε. ή σε άλλη Υγειονομική Περιφέρεια με κοινές αποφάσεις των Διοικητών των οικείων Υ.Πε. , για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών συνολικά ανά θητεία. Σε περίπτωση διαφωνίας των δυο Διοικητών, η απόσπαση γίνεται μόνο με απόφαση του Υπουργού Υγείας. Από τη διάταξη αυτή εξαιρούνται και δεν μπορούν να αποσπώνται οι ιατροί-μητέρες με παιδιά κάτω των έξι (6) ετών.

    Με απόφαση του Διοικητή της Υ.Πε. ή με κοινή απόφαση των Διοικητών των Υ.Πε., κατόπιν εισήγησης του Δ.Σ. του Νοσοκομείου στο οποίο κατέχει θέση αλλά και του Νοσοκομείου στο οποίο αποσπάται, μπορεί να παρατείνεται για ακόμη ένα (1) έτος η απόσπαση, εφόσον ο ενδιαφερόμενος συναινεί.

    Κατ' εξαίρεση, οι ιατροί Ε.Σ.Υ. μπορούν να αποσπώνται μετά από αίτησή τους, για λόγους υγείας, εντός της ίδιας Υγειονομικής Περιφέρειας με απόφαση του Διοικητή της οικείας Υ.Πε. ή σε άλλη Υγειονομική Περιφέρεια με κοινές αποφάσεις των Διοικητών των οικείων Υ.Πε., για χρονικό διάστημα όχι άνω των τριών (3) ετών.

    Με υπουργική απόφαση δύνανται να καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και κάθε περαιτέρω λεπτομέρεια για τη διαδικασία της απόσπασης του ιατρικού προσωπικού και της μετακίνησής του.»

  7. Περαιτέρω, με την ΥΑ Α2α/Γ.Π.οικ.22407/ 2016 ΦΕΚ Β 794/ 23.3.2016 απόφαση του Υπουργού και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας, με τίτλο «Διαδικασία και όροι μετακίνησης και απόσπασης ιατρικού προσωπικού» ρυθμίζονται ειδικότερα τα ζητήματα απόσπασης ειδικευμένων ιατρών κλάδου Ε.Σ.Υ. ως ακολούθως:

    Άρθρο 1: Προϋποθέσεις και διαδικασία απόσπασης ειδικευμένων ιατρών κλάδου Ε.Σ.Υ.

    α. Οι ειδικευμένοι ιατροί κλάδου Ε.Σ.Υ μπορούν να αποσπώνται για την κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών για χρονικό διάστημα έως έξι (6) μήνες συνολικά ανά θητεία, σε Νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας, Περιφερειακά Ιατρεία, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία και Αποκεντρωμένες Μονάδες Υγείας (στο εξής θα αποκαλούνται φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας) της ίδιας ή άλλης Δ.Υ.Πε. Για τις αποσπάσεις μεταξύ φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας της ίδιας Δ.Υ.Πε. εκδίδεται απόφαση του Διοικητή της Δ.Υ.Πε. ενώ για τις αποσπάσεις μεταξύ φορέων παροχής υπηρεσιών διαφορετικών Δ.Υ.Πε, εκδίδεται κοινή απόφαση των δυο Διοικητών.

    β. Ο Διοικητής του Νοσοκομείου, μετά από εισήγηση του Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας, υποβάλλει στη Δ.Υ.Πε. αίτημα κάλυψης υπηρεσιακών αναγκών με απόσπαση ειδικευμένου ιατρού κλάδου Ε.Σ.Υ.. Με απόφαση του Διοικητή της Υ.Πε. αποσπάται ιατρός που υπηρετεί σε φορέα της οικείας Δ.Υ.Πε. για την κάλυψη της εν λόγω υπηρεσιακής ανάγκης. Ο Διοικητής της Υ.Πε. απευθύνει αίτημα στις υπόλοιπες Δ.Υ.Πε. σε περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης της εν λόγω υπηρεσιακής ανάγκης από ιατρό που υπηρετεί σε φορέα αρμοδιότητάς του. Με κοινή απόφαση των Διοικητών των δυο εμπλεκόμενων Υ.Πε. αποσπάται ιατρός για την κάλυψη της εν λόγω υπηρεσιακής ανάγκης.

    γ. Σε περίπτωση που οι Διοικητές των εμπλεκόμενων Δ.Υ.Πε, διαφωνούν με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η κάλυψη της υπηρεσιακής ανάγκης, για την απόσπαση αποφασίζει ο Υπουργός Υγείας. Στην περίπτωση αυτή διαβιβάζονται στο Υπουργείο Υγείας πλήρως αιτιολογημένες εκθέσεις των Διοικητών των οικείων Υ.Πε., θετικές ή/και αρνητικές, στις οποίες αναγράφεται επιπλέον, αναλυτικά το σύνολο των ιατρών κλάδου Ε.Σ.Υ. και των επικουρικών της συγκεκριμένης ειδικότητας που υπηρετεί στους φορείς αρμοδιότητας της κάθε Δ.Υ.Πε., αφαιρουμένων όσων απουσιάζουν για οποιονδήποτε λόγο (μακροχρόνια αναρρωτική άδεια, άδεια άνευ αποδοχών, εκπαιδευτική άδεια κ.α). Αιτήματα αποσπάσεων τα οποία δεν θα συνοδεύονται από τις ανωτέρω αναφερόμενες αιτιολογικές εκθέσεις, επιστρέφονται χωρίς να εξετάζονται.

    δ. Η ανωτέρω απόσπαση μπορεί να παρατείνεται για ακόμη ένα (1) έτος, εφόσον ο ενδιαφερόμενος συναινεί, μετά από απόφαση του Διοικητή της Υ.Πε. ή κοινή απόφαση των Διοικητών των Υ.Πε. και εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του νοσοκομείου στο οποίο ο ιατρός κατέχει οργανική θέση αλλά και του νοσοκομείου στο οποίο αποσπάται. ε. Από τις ανωτέρω διατάξεις εξαιρούνται οι μητέρες ιατροί με παιδιά κάτω των έξι (6) ετών, οι οποίες μπορούν να αποσπώνται μόνον μετά από δική τους αίτηση στις από το νόμο οριζόμενες περιπτώσεις.

    Άρθρο: 2: Προϋποθέσεις και διαδικασία απόσπασης ειδικευμένων ιατρών κλάδου Ε.Σ.Υ. για λόγους υγείας. Κατ' εξαίρεση των ανωτέρω διατάξεων, ιατρός κλάδου Ε.Σ.Υ., μετά από σχετική αίτησή του, δύναται να αποσπάται, για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο των τριών (3) ετών, για λόγους υγείας, οι οποίοι θα προκύπτουν μετά από σχετικές ιατρικές γνωματεύσεις, του ιδίου του/της συζύγου ή των τέκνων του/της. Η απόσπαση εντός της ίδιας Υγειονομικής Περιφέρειας, διενεργείται με απόφαση του Διοικητή της οικείας Υ.Πε., ή με κοινή απόφαση των Διοικητών των οικείων Υ.Πε. όταν πρόκειται για άλλη Υγειονομική Περιφέρεια. Ιατροί κλάδου Ε.Σ.Υ., οι οποίοι κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του Ν. 4368/2016 (Α' 21) είναι αποσπασμένοι, παραμένουν στις θέσεις τους έως τη λήξη της απόσπασής τους.

    Αρθρο 3: Διαδικασία μετακίνησης ειδικευμένων ιατρών κλάδου Ε.Σ.Υ. που υπηρετούν σε αποκεντρωμένες μονάδες των ΔΥ.Π.ε.

    Ειδικευμένοι ιατροί κλάδου Ε.Σ.Υ., που υπηρετούν σε αποκεντρωμένες μονάδες των ΔΥ.Π.ε. (μονάδες υγείας ΠΕΔΥ) δύνανται κατόπιν αιτήσεώς τους να μετακινούνται, με απόφαση του Διοικητή της οικείας ΔΥ.Π.ε. σε άλλη αποκεντρωμένη μονάδα της ίδιας Υγειονομικής Περιφέρειας για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους που μπορεί να ανανεώνεται.»

  8. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η απόσπαση ιατρού του Ε.Σ.Υ. είναι δυνατή για χρονικό διάστημα μέχρι έξι (6) μηνών προς κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών και μέχρι τριών (3) ετών για λόγους υγείας του ενδιαφερόμενου ιατρού, χωρίς ν’ αποκλείεται νέα απόσπαση ή παράταση της προηγούμενης. Κατ’ αναλογική εφαρμογή του αρθ. 68 § 5 του Υπαλληλικού Κώδικα, με τη λήξη της διάρκειας απόσπασης και των τυχόν παρατάσεων αυτής, ο ιατρός επανέρχεται υποχρεωτικώς στην προ της αποσπάσεως θέση του, χωρίς άλλη διατύπωση. Λόγω των ειδικών διατάξεων που διέπουν τους ιατρούς του Ε.Σ.Υ. και της φύσεως των καθηκόντων τους, οι αποσπάσεις αυτών δεν υπάγονται ευθέως στις ρυθμίσεις του ν.4440 / ΦΕΚ Α΄ 224 /2.12.2016 «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση ...» (ΕΣΚ) και οι σχετικές διατάξεις μπορούν να ιδωθούν ως ένα πλαίσιο αρχών που διέπουν τη δράση του Δημοσίου απέναντι σε κάθε εργαζόμενο και λειτουργό αυτού όπως οι ιατροί του Ε.Σ.Υ.

       Γεώργιος Κων. Σάμπαλος, Δικηγόρος ΑΠ  / ΣτΕ,  ΕΚΠΑ, LLM (Edin), Med/Arb (CEDR)

i. Αρθ. 68 παρ.1 του Υπαλληλικού Κώδικα N. 3528/2007 (Α' 26), όπως αντικαταστάθηκε με το άθρο 12 ν.4440/ΦΕΚ Α 224/2.12.2016 «Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, υποχρεώσεις των προσώπων που διορίζονται στις θέσεις των άρθρων 6 και 8 του N. 4369/2016, ασυμβίβαστα και πρόληψη των περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων και λοιπές διατάξεις».

ii Αρθ.2 παρ.4 ν. 4440/2016.

iiiΣ χετικές διατάξεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, τις αποσπάσεις διδακτικού προσωπικού για ένα (1) διδακτικό έτος προς κάλυψη κενών θέσεων, με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης, τις αποσπάσεις διδακτικού προσωπικού και συντονιστών εκπαίδευσης στο εξωτερικό επί (3) τριετία με δυνατότητα παράτασης της απόσπασής τους κατόπιν αιτήσεώς τους για για δύο (2) επιπλέον έτη, πλέον ενός (1) ακόμη , τις αποσπάσεις εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Ε.Α.Ε.) και μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού κλπ.

iv Προβλέπεται απόσπαση έως δύο (2) έτη, με δυνατότητα παράτασης έως ένα (1) έτος  ενώ αν εκκρεμεί αίτημα μετάταξης του αποσπασμένου υπαλλήλου στον ίδιο φορέα, η απόσπαση παρατείνεται μέχρι τη δημοσίευση της πράξης μετάταξης και πάντως όχι πέραν των τριών (3) μηνών από τη λήξη της απόσπασης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου